چالش های فقهی، حقوقی و اخلاقی تلقیح مصنوعی و رویارویی با حق باروری زوجین نابارور

امروزه فناوری و زیست فناوری های نوین، امکان اهدای گامت و جنین را به زوجین نابارور فراهم آورده است. به کارگیری روش های جدید پزشکی گرچه به لحاظ توسعه و تحول این رشته از معارف بشری چشم گیر و خیره کننده است اما در عرصه های مختلف اخلاقی، فقهی و حقوقی موجب بروز پرسش ها و بعضاً مشکلاتی شده است که پاسخ به آنها نیازمند تأملی جدی و تحقیقی گسترده و همه جانبه است . تشتت آرای فقها، حرمت برخی از طرق جدید بارداری مصنوعی همچون استفاده از اسپرم بیگانه از منظر اکثر فقها و جواز استفاده از منظر برخی دیگر، و یا استفاده از تخمک بیگانه و نیز پرورش در رحم ثالث از موضوعاتی است که مستمسک آرای متعارض از سوی فقها و حقوقدانان گردیده است. تجارب قانونگذاری کشورهای پیشرو حاکی از این است که درمان ناباروری امری مهم و نیازمند مطالعات چند سویه و شناسایی اهداف کلی وسیاست های حمایتی کلان است؛ در حالی که متأسفانه قوانین ایران چندان به آن توجه نداشته است و از رژیم حقوقی و قانونی مشخصی پیروی نمی کند. همچنین عدم جامعیت قانون و غفلت قانون گذار از ورود به حوزه های اختلاف برانگیز و مقابله با اخلاق اجتماعی، نه تنها زوجین نابارور را دچار نوعی سردر گمی نموده است. به این منظور، مقاله پیش رو می کوشد تا ضمن شناسایی حق طبیعی زوجین نابارور مبنی بر استفاده از پزشکی نوین، چالش های فقهی، حقوقی و اخلاقی این حوزه و مشکلات پیش روی زوجین نابارور را نمایان ساخته و ضرورت نگرش جامع و فراگیر قانونی مبتنی برسیاست های کلان حمایتی در این حوزه را اثبات نماید.